Alles wat je wilt weten over thee: feiten en weetjes over één van ‘s werelds populairste dranken

Kruidenthee, ook wel bekend als kruideninfusie of tisane, lijkt op thee en worden op dezelfde manier bereid, maar bestaan uit één of een samenstelling van planten, bloesems en kruiden anders dan de theeplant. Hierdoor bieden ze eindeloos veel verschillende smaken en aroma’s. Zo’n 400 verschillende plantdelen van 300 verschillende planten worden vanuit de hele wereld aangeschaft en gebruikt voor de productie van kruidenthee. Thee en kruidenthee wordt gezet met vers gekookt water, tenzij ze specifiek zijn gelabeld als cold brew-producten.

Thee en kruidenthee zonder suiker bevatten geen calorieën en voorzien je lichaam van vocht, ze staan tenslotte ook in de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Uitgebreid wetenschappelijk onderzoek suggereert dat veel gezondheidsvoordelen worden geassocieerd met het drinken van thee. Zo wijst het Voedingscentrum bijvoorbeeld erop dat het drinken van groene en zwarte thee het risico verlaagt op een beroerte. Verder is het ook waarschijnlijk dat het drinken van zwarte en groene thee het risico op diabetes type 2 verlaagt.

Afhankelijk van herkomst en verwerking, biedt thee veel verschillende smaken, met als meest populaire soorten zwarte, groene, witte, gele en oolong thee. Deze zijn allemaal afkomstig van de theeplant Camellia sinensis. Darjeeling en Rooibos zijn bekende voorbeelden van beschermde oorsprongsbenamingen. Dit betekent dat de thee alleen Darjeeling genoemd mag worden als deze uit de Darjeeling-regio komt, en kruidenthee alleen Rooibos genoemd mag worden als deze uit de Zuid-Afrikaanse provincie Westkaap en enkele delen van Noord-Kaap komt. Daarnaast is er een groot aanbod aan herkomsten, verwerkingsmethoden, melanges en smaakstoffen. Kruideninfusies bieden hierdoor ook veel verschillende smaken met bekende voorbeelden zoals pepermunt, kamille, venkel, lindebloesems, rozenbottel en hibiscus.

Voedselveiligheid is een prioriteit voor de thee-sector. Europese voedselveiligheidsvoorschriften behoren tot de strengste ter wereld. De levensmiddelenindustrie heeft strenge kwaliteitsborgingssystemen geïmplementeerd om zorg te dragen voor conformiteit met wettelijke vereisten en hogere, interne kwaliteitseisen: van struik tot mok. Controles tonen consistent hoge conformiteit met wettelijke vereisten. Thee is een gereguleerd product in de oorsprongslanden en in veel gevallen worden de theeproducenten geadviseerd door lokale theebesturen en onderzoeksinstituten voor de beste praktijken voor alles rondom thee.

Thee is een oeroude drank met een culturele betekenis in veel samenlevingen: De gewoonte om thee te drinken gaat terug tot ruim 3000 jaar voor Christus. Kruideninfusies worden daarnaast al meer dan 1000 jaar geconsumeerd. In het verleden werden planten zoals kamille, lindebloesem en munt als voorbeelden omschreven van geneeskrachtige planten. Deze werden al in de Middeleeuwen in kruidenboeken omschreven in meerdere Europese landen. In 2019 besloten de Verenigde Naties 21 mei als Internationale Theedag aan te duiden om de thee-industrie over de hele wereld te vieren. De Britse traditie Afternoon Tea bestaat al sinds het midden van de 19e eeuw en sinds 2016 staat zelfs de Oost-Friese Theecultuur op de landelijke UNESCO-lijst van immaterieel cultureel erfgoed, waarmee deze 300 jaar oude, bijzondere Oost-Friese bereidingswijze van thee nationaal is erkend.

Met een totale productie van meer dan 5 miljoen ton per jaar is thee één van ’s werelds meest belangrijke gewassen. Miljoenen kleine boeren zijn werkzaam in de thee-sector, met thee als een belangrijke bron van levensonderhoud. Slechts 5% van de wereldwijde theeproductie wordt in Europa geconsumeerd. De meeste thee wordt namelijk in de oorsprongslanden gedronken, met als grootste thee-producerende landen: China, India, Kenia en Sri Lanka. Frankische pepermunt, Zuid-Afrikaanse Honeybush, US Spearmint, Ginseng uit China, of Mate uit Zuid-Amerika: grondstoffen voor kruidenthee komen uit alle vijf de continenten, verspreid over wel 80 verschillende productielanden. 

Thee en kruidenthee zijn minimaal bewerkte dranken van natuurlijke oorsprong. De planten die worden gebruikt voor kruideninfusies leveren een onmisbare bijdrage aan agrarische biodiversiteit en zorgen voor een kans voor kleine boeren om zich te specialiseren in kleine gewassen. Ongeveer 1/3e van de gebruikte planten voor kruidenthee zijn klassiek gekweekt op velden. De overige 2/3e  van de plantendelen zijn duurzaam geproduceerd door middel van wildpluk met behulp van hernieuwbare natuurlijke bronnen. In China, Korea en Japan zijn zelfs vier theeteeltplaatsen aangewezen als ‘Globally Important Agricutlural Heritage Systems’ (GIAHS) door de Food and Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties. Hiermee worden deze theeteeltplaatsen niet alleen erkend als beschermd natuurgebied, maar bovendien als een levend, evoluerend systeem van menselijke gemeenschappen in een diepgaande relatie met hun agrarisch landschap en generaties-strekkende kennisoverdracht.

Bronnen:

– Tea & Herbal Infusions Europe – Flyer Variety by Nature

– Nationaal Koffie & Thee Onderzoek 2022

– Voedingscentrum

– Food and Agriculture Organization (FAO) van de Verenigde Naties